Wat is een handicap nu eigenlijk en welke soorten handicaps zijn er allemaal? Het antwoord daarop is nog niet zo makkelijk als je zou denken. Er is veel verwarring over de term. Hieronder een korte spoedcursus handicaps zodat jij helemaal bent ingelezen over dit onderwerp!

Definitie van een handicap

Wat is een handicap nu precies? De Van Dale beschrijft een handicap als een belemmering. Iemand wordt belemmerd in bepaalde dingen die hij of zij zou willen doen, maar vanwege een handicap niet (of beperkt) kan doen. Toch is er geen duidelijk kader wanneer iets een handicap is en wanneer niet. Het kan gaan om een eigen beleving, of medisch bepaald zijn vanwege een syndroom. Bovendien: hoe inclusiever de samenleving is ingericht, hoe minder iets als een handicap ervaren wordt.

Betekenis van het woord handicap

Het woord ‘handicap’ komt uit het Engels en heeft een hele reis gemaakt tot het zijn huidige betekenis kreeg. Wist je dat het oorspronkelijk ontstond uit een eeuwenoud Engels wedspel, dat ‘hand in cap’ heette? In de achttiende eeuw werd de ‘handicap match’ gebruikt als term voor een paardenrace waarbij de sterkste paarden extra gewicht moesten dragen. Het duurde nog tot 1924 voor het woord ook gebruikt ging worden zoals we het nu kennen.

Een heleboel soorten

Nu we weten wat een handicap precies is kunnen we gaan kijken naar welke soorten handicaps je hebt. Er zijn een aantal hoofdcategorieën waaronder deze soorten vallen.

Lichamelijke beperking

Je hebt een lichamelijke of fysieke handicap als een deel van je lichaam niet meer goed functioneert. Een of meerdere lichaamsdelen belemmeren een persoon in bepaalde handelingen en/of bewegingen. Een lichamelijke beperking kan ook het gevolg zijn van stoornissen in de spieren en de zenuwen die zorgen voor de lichaamshoudingen en bewegen. Dat noem je een functionele afwijking.

Voorbeelden van een lichamelijke beperking zijn:

• Congenitale aplasie (het ontbreken van ledematen)
• Congenitale dysplasie (afwijkende ledematen)
• Dwarslaesie
• Cerebrale parese
• Multiple sclerose
• Amputatie
• Ziekte van Duchenne

Verstandelijke beperking

Dit is een ontwikkelingsstoornis. Mensen met een verstandelijke beperking ontwikkelen zich minder snel dan leeftijdsgenoten en hebben een IQ van maximaal 70 a 75, afhankelijk van de testeigenschappen. Er zijn grote verschillen tussen mensen met een verstandelijke beperking. Daarom maken we onderscheid tussen mensen met lichte, matige, ernstige en diepe verstandelijke beperking.

Voorbeelden van een verstandelijke beperking zijn:

• Syndroom van Down
• Fragiele X-Syndroom
• Smith-Magnis Syndroom

Cognitieve beperking

Een cognitieve beperking is een beperking in een of meer cognitieve functies. Je kunt problemen hebben met het geheugen, moeite hebben met het verwerken van informatie of met een andere hersenfuncties, zoals taal. Het zegt niets over het IQ van een persoon.

• Niet-aangeboren Hersenletsel
• Ziekte van Alzheimer

Ernstig meervoudige beperking (EMB)

Je bent ernstig meervoudige gehandicapt als je een zware lichamelijke én verstandelijke handicap hebt. Mensen met een ernstig meervoudige beperking hebben vaak het verstandelijke niveau van een baby van een paar maanden oud en kunnen niet praten. In Nederland hebben zo’n vijftienduizend kinderen en volwassenen een ernstig meervoudige beperking.

Zintuigelijke beperking

De vijf bekendste zintuigen zijn: je ogen om te zien, je oren om te horen, je neus om te ruiken, je tong om te proeven en je huid om te voelen. Bij mensen met een zintuigelijke beperking werken één of meerdere van deze zintuigen niet of minder goed. Dit kan een auditieve beperking zijn, wat betekent dat je doof of slechthorend bent of bijvoorbeeld een visuele beperking, wanneer iemand blind of slechtziend is.

Voorbeelden van een zintuigelijke beperking:

• Doofheid
• Blindheid
• Slechtziend
• Slechthorend

Ga zo maar door…

De voorbeelden hierboven zijn maar een kleine greep van alle handicaps die er bestaan. Mist er eentje die volgens jou heel erg belangrijk is? Stuur dan een mailtje naar online@handicap.nl zodat we onze lijst kunnen aanvullen!