Het jaar 2020 voor HandicapNL

‘Vertel nog eens over 2020.’ Je kunt het je al bijna voorstellen als keukentafelgesprek over tien jaar. Wat een ongelofelijk bizarre periode hebben we mondiaal doorgemaakt. Een rollercoaster aan ontwikkelingen, emoties en aanpassingen schoot voorbij. Voor veel mensen – zo ook voor Daniëlle Schutgens, directeur van HandicapNL – was het een jaar met twee gezichten. Heftig, akelig, maar ook verbroederend. Ze kijkt dan ook met gemengde gevoelens terug op deze twaalf roerige maanden. 

Golf van eenzaamheid en verdriet

“Aan de ene kant was de impact van COVID19 natuurlijk gigantisch, op iedereen – valide of met een handicap. Maar onze doelgroep is er toch wel in het kwadraat door geraakt. Veel van hen leefden al voor een deel geïsoleerd, raakten door de crisis nóg verder in isolatie en zijn hier tot op de dag van vandaag nog niet uit. Denk alleen al aan al die mensen die verstandelijk niet begrepen wat er aan de hand was, maar wél de eenzaamheid en verwarring voelden. En hun mantelzorgers die via een beeldscherm moesten proberen te duiden wat er aan de hand was – drama natuurlijk. Iedereen voelde zich totaal machteloos, ook wij als organisatie. We konden weinig beginnen tegen deze enorme golf van eenzaamheid en verdriet.” 

Razendsnel schakelen

Aan de andere kant is Daniëlle ook trots. Op haar medewerkers, en de organisatie als geheel: “We hebben zo snel gereageerd op alle ontwikkelingen, dat was bijzonder om te zien. Alle collega’s hebben hun verantwoordelijkheid genomen en alles op alles gezet om het maximale uit de situatie te halen. In het thuiswerken vond iedereen zijn weg en ook de voorzieningen zijn razendsnel opgezet, zoals een veilig kantoor voor wie echt niet thuis kon blijven en een ICT-omgeving die alles draaiende hield. Al heel snel hadden we twee corona-scenario’s op de plank liggen. Door proactief te anticiperen op alle tegenslagen en dit maandelijks te monitoren, hebben we bedrijfsmatig veel leed kunnen besparen en het jaar zelfs met een positief resultaat afgesloten.” 

De doelgroep centraal

Natuurlijk stond hierbij steeds één ding centraal: de doelgroep zo goed mogelijk blijven helpen. Daniëlle: “We hebben ontzettend kritisch naar onze uitgaven moeten kijken. We wilden natuurlijk geen personeel hoeven te ontslaan, maar we wilden wél het maximaal haalbare bereiken voor de doelgroep. Zo hebben we ondanks alles nog steeds veel nieuwe buddy-koppels gerealiseerd en heeft de hele Business Unit digitaal verder gedraaid. Natuurlijk is dat niet hetzelfde als live contact, maar het heeft wél de scherpe randjes van de eenzaamheid kunnen halen voor veel van onze buddies.” 

Bewustzijnsverandering

Of corona ons ook iets moois heeft gebracht? Daniëlle denkt van wel. Want tussen alle narigheid ontstond er ook begrip, verbondenheid en solidariteit. “Ik denk dat niemand nu meer zal zeggen: ‘de overheid regelt het allemaal goed voor mensen met een handicap’. Daarvoor zijn er het afgelopen jaar te veel misstanden in het nieuws geweest. Bovendien kon heel Nederland nu even zélf ervaren hoe het is om deels buiten de maatschappij te staan. Dat kwartje was héél erg nodig, en dat hadden we als organisatie nooit in deze hoedanigheid aan de orde kunnen stellen. Natuurlijk gaan we straks, als corona achter de rug is, weer verder tot de orde van de dag. Maar dat stukje bewustzijnsverandering, dat nemen we denk ik altijd met ons mee.” 

Fonds SPZ

En voor HandicapNL kwam er aan het einde van het jaar nóg een hele mooie ontwikkeling in zicht. Na jaren werden de handen weer ineengeslagen met Stichting SPZ. Daniëlle glundert: “Ik ben er enorm trots op dat we SPZ als fonds op naam aan onze stichting kunnen toevoegen, en zo nóg meer kunnen betekenen voor mensen met een handicap. Het maakt het cirkeltje rond: In 1959 werd door SPZ het Landelijk Kollekte Bureau voor Geestelijk Gehandicapten opgericht. Het Kollekte Bureau (later: Fonds verstandelijk gehandicapten) fuseerde in 2018 met het Revalidatiefonds en ging samen verder onder de huidige naam HandicapNL. Nu komen we weer tot elkaar om samen een nóg sterker fonds te vormen. 

Samen de vrijheid vieren

Een jaar vol pieken en dalen dus. Met al deze roerige maanden in het achterhoofd; hoe ziet Daniëlle de toekomst voor zich? “Ik hoop dat we in Nederland zo snel mogelijk het vaccinatieprogramma kunnen uitrollen, zodat we weer naar buiten kunnen en meer vrijheden krijgen. Onze naasten en vrienden weer kunnen zien. Dat onze buddies elkaar weer live kunnen ontmoeten. En het festivalseizoen weer los kan barsten. We zijn achter de schermen druk bezig geweest met de voorbereidingen om Nederlandse festivals toegankelijk te maken. Hoe mooi zou het zijn dat als we straks eíndelijk weer naar die evenementen kunnen waar we zo naar gesnakt hebben, we dat sámen met iedereen – met of zonder handicap – kunnen doen? Daar kijk ik enorm naar uit.”