Frits Keulers (62) was kerngezond en sportte bijna dagelijks. Toen 25 jaar geleden de reumaklachten begonnen, bleek dat het startsein voor fysieke malaise. Wat uiteindelijk leidde tot twee geamputeerde onderbenen. Na acht maanden in het revalidatiecentrum viel de nieuwe realiteit hem rauw op zijn dak. “Ik gun iedereen goede hulp, zodat je leert genieten van de dingen die nog wel kunnen.”
Frits had tot zijn 37ste nog nooit een ziekenhuis van binnen gezien. Dat veranderde toen 25 jaar geleden zijn gewrichten begonnen op te spelen. Hij bleek last te hebben van reuma. Hij ondergaat meerdere operaties voor vervormingen van de gewrichten in zijn voeten. Door domme pech krijgt hij wond- en botinfecties die noodgedwongen leidden tot een onderbeenamputatie. Eerst het ene been, een jaar later het andere been.
Het revalidatietraject na de eerste amputatie viel Frits nog mee. Maar de revalidatiearts waarschuwde hem direct na zijn tweede amputatie: nu wordt het pas ‘echt’ revalideren. Frits moest leren om zich te verplaatsen zonder protheses. Het werd een lang traject, terwijl het hem eigenlijk niet snel genoeg kon gaan. Na acht maanden op locatie mocht hij naar huis.
Eenmaal thuis werd voor Frits pas echt duidelijk wat hem te wachten stond. “Omdat het bij die eerste amputatie nog wel meeviel, dacht ik: ik kan gewoon mijn leven weer oppakken”, vertelt hij. “Maar vanaf de eerste dag liep ik thuis tegen problemen aan.”
De kunst van het revalideren: #14 weer eropuit gaan
Dat begon met rouwverwerking. “Je raakt toch iets kwijt bij een amputatie. Dat besef komt pas, wanneer je thuiskomt. Ik moest het echt leren accepteren.”
En dan zijn er nog allerlei praktische zaken. Erop uitgaan blijkt bijvoorbeeld een enorm geregel. “Je moet opeens denken: kom ik daar naar binnen? Zijn er geen trappen? Kan ik naar de wc? Een ander voorbeeld: je wilt ergens heen met de trein. Als je op het perron aankomt en de lift blijkt het daar niet te doen, zit je met een probleem.”
Nog een paar tegenvallers: door zijn reuma en sarcoïdose was het niet mogelijk om vrijwilligerswerk te doen. En met de medicijnen die hij gebruikte mocht hij ook niet meer autorijden. “Dan ga je denken: wat moet ik nu? Om mij heen hoorde ik dat veel mensen na revalidatie daar tegenaan lopen.”
Gaandeweg komt Frits erachter dat er oplossingen zijn voor zijn problemen. Zo weet hij nu dat hij de NS kan bellen voordat hij ergens heen reist met de trein. “Als ik daar vraag om assistentie, is dat meestal gewoon goed geregeld.” Gelukkig vinden zijn vrienden het geen enkel probleem om samen te zoeken naar geschikte restaurants.
Achteraf gezien had Frits vooral behoefte gehad aan een goede voorbereiding op het dagelijks leven met een handicap. “De uitgebreide planning die nu aan iedere gebeurtenis voorafgaat… Een handleiding voor alles wat je tegenkomt, was zo gewenst geweest. Waar liggen je interesses? Wat kan je nog wel? Welke hulp heb je nodig om te kunnen doen wat je wil? Het is belangrijk om mensen in de buurt te hebben die je hierbij kunnen helpen.”
Voor een man die volledig opging in fanatieke potjes squash en fitness work-outs, blijft het onwennig om er nu na een middag schilderen doorheen te zitten. Maar Frits heeft leren genieten van de dingen die hij nog wel kan. “Ik gun iedereen goede hulp om dat ook te bereiken.
